Mini przewodnik po herbatach
16 lipca, 2016Picie herbaty jest nieodłączną częścią naszego życia. Filiżanką tego cudownego gorącego napoju zaczynamy i kończymy dzień. Co warto wiedzieć o herbacie i jaki gatunek wybrać dla siebie? Oto mini przewodnik herbaciany, przeczytaj go.
Jak odkryto herbatę
Trudno jest ustalić, od kiedy ludzie zaczęli pić herbatę. Na pewno nikt tego nie wie, jednak podejrzewa się, że herbata zagościła w naszych domostwach już ponad 5 000 lat temu (początkowo była to tylko zielona herbata). Jak się wszystko zaczęło? Tego też na pewno nie wiemy, ale przyjrzyjmy się legendzie. Jedna z nich głosi, że herbatę odkryto przez przypadek. A wszystko zaczęło się tak: kilka listków herbaty spadło do kociołka z gotującą się wodą i po kilku chwilach powstał cudowny w smaku napar. Skosztowawszy go, Chiński imperator odkrył nie tylko jego cudowny smak i aromat, ale także właściwości pobudzające i oczyszczające umysł. Od tej pory zaczęto masową produkcję herbaty.
Czym jest herbata?
Herbaty: czarna, zielona, biała i pu-erh pochodzą z tej samej rośliny – krzewu herbacianego (Camellia Sinensis). Zupełnie inne są jednak procesy produkcji, jakim poddawane są liście w celu otrzymania produktu końcowego.
Pojawienie się różnych gatunków herbat to rezultat błędów przy produkcji zielonej herbaty. Smak, właściwości i wygląd herbaty to wynik wielu czynników. Kraj pochodzenia, panujący tam klimat, ilość opadów, skład gleby, metoda kultywacji, czas zbioru – to wszystko decyduje o unikatowych właściwościach smakowych herbaty.
Jednak o rodzaju herbaty decyduje nie to, z jakiego krzaku zebrano liście, tylko rodzaj obróbki, w którym stopień fermentacji odgrywa rolę decydującą.
Największymi producentami herbaty na świecie są: Indie, Chiny, Sri Lanka (Cejlon) i Kenia, które odpowiadają łącznie za ponad 70% światowej produkcji.
Rodzaje herbat
Herbata czarna
Proces produkcji czarnej herbaty składa sie z pięciu faz przetwarzania herbacianych liści: suszenie, zwijanie, fermentacja, wypalanie i sortowanie. Czarne herbaty zawierają najwięcej teiny ze wszystkich gatunków (poziom teiny w herbacie zależy od stopnia sfermentowania). Warto po nią sięgać wówczas, kiedy chcemy się pobudzić.
Czarna herbata świetnie komponuje się z aromatami owocowymi, kwiatowymi, cynamonem, kardamonem, goździkiem, wanilią, a także alkoholem. Jeśli chcesz szybko zamienić picie herbaty w ucztę, zastosuj następującą sztuczkę: wrzuć do naparu odrobinę skórki z pomarańczy, cytryny lub plasterek suszonego jabłka, bądź cynamonu.
Herbata zielona
W procesie produkcji zielonej herbaty nie występuje faza utleniania. Tu świeżo zerwane liście poddawane są działaniu gorąca – pary lub wysokiej temperatury blachy, na której są rozłożone. Jej właściwości lecznicze od wieków są wykorzystywane w chińskiej i japońskiej medycynie. Napój ten chroni m.in. przed zawałem serca, zmniejsza ryzyko zachorowań na raka, przeciwdziała próchnicy, jest dobry także na stres.
Herbata earl grey
Nazwa „Earl grey” pochodzi od nazwiska angielskiego lorda Charlesa Greya, który w dowód wdzięczności został obdarowany przez chińskiego mandaryna herbatą aromatyzowaną olejkiem bergamotowym. Pomarańcza bergamota to podgatunek pomarańczy gorzkiej. Olejek lub aromat pozyskuje się ze skórki owoców, kwiatów i liści.
Herbata earl grey to najpopularniejszy wariant smakowy herbaty czarnej na świecie.
Herbata biała
Jest to najdroższy rodzaj herbaty, ponieważ do jej produkcji zbiera się tylko pączek oraz pierwszy i drugi listek wierzchołkowy z krzewu herbacianego. Nie zostaje poddana żadnym procesom poza suszeniem. Napar odznacza sie jasną barwą i delikatnym smakiem. Tak jak zielona herbata, ma właściwości pozwalające nam dłużej cieszyć się młodością i dobrym zdrowiem (nazywa się ją „eliksirem młodości”). Pobudza krążenie krwi i obniża poziom cholesterolu. Ma działanie orzeźwiające i wspomagające koncentrację.
Herbata pu-erh
Od herbaty czarnej różni sie tym, że zostaje poddana dodatkowemu procesowi fermentacji. Jest bardziej gorzka niż herbata czarna. Nazywana jest tez „mordercą tłuszczu”. Naukowcy podają, że pu-erh ma wiele właściwości leczniczych, m.in. wspomaga pracę wątroby, oczyszcza organizm, pobudza procesy trawienne oraz łagodzi działanie alkoholu.
Napary owocowe i ziołowe
Słowem „herbata” zwykło sie określać również susz owocowy i ziołowy, który zaparza sie podobnie, jak klasyczną herbatę – czarną bądź zieloną. Właściwości naparów owocowych i zielonych zależą od zawartych w nich owoców i ziół.
Dobrodziejstwa herbaty
Herbata zawiera dwa razy mniej kofeiny (zwanej w przypadku herbaty teina) niż kawa, dzięki czemu można pić nawet 10 filiżanek tego napoju dziennie. Wartość kaloryczna herbaty bez cukru, mleka czy innych dodatków jest bliska zeru.
Herbata (zarówno czarna jak i zielona) zawiera bardzo dużo przeciwutleniaczy, więcej niż czerwone wino! Badania naukowe potwierdziły, ze regularne picie herbaty zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca, udarów i raka.
Mimo, iż herbata jest bogata w potas, ma bardzo niską zawartość sodu, co sprawia, że jest idealnym napojem dla osób cierpiących na nadciśnienie, jest też doskonałym źródłem fluorku wzmacniającego szkliwo zębów.
To wszystko sprawia, że możesz sięgać po herbatę tak często, jak masz na to ochotę.
Zdrowsza herbata – czarna, czy zielona?
Do niedawna uważano, że najzdrowsza jest herbata zielona (pod względem zawartości antyoksydantów). Najnowsze badania wykazały jednak, że korzyści płynące z picia herbaty czarnej i zielonej są porównywalne, oba rodzaje sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu. W efekcie wybór herbaty pozostaje wyłącznie kwestią gustu.
Foto: Istockphoto.com
Przeczytaj również: